อะไรมีอนุภาพมากกว่า

จากอดีตจนถึงปัจจุบัน ทุกคนคงคุ้นหูกันดีกับคำว่า “ความพยายามอยู่ที่ไหน ความสำเร็จอยู่ที่นั้น” และ คำว่า “พรหมลิขิต” คุณเคยสงสัยหรือไม่ว่า ระหว่าง สองคำนี้ อะไรมีอนุภาพมากกว่ากัน

จากหนังสือ นิทานปรัชญาเต๋า เขียนโดย เสฐียรพงษ์ วรรณปก พิมพ์ครั้งที่ สาม

เรื่อง อำนาจของความพยายาม หรือพรมลิขิต ข้าพเจ้าจะขอหยิบยกมาให้ท่านผู้อ่าน ได้อ่านกันในครั้งนี้

เรื่องของเรื่องมีอยู่ว่า ครั้งหนึ่ง ความพยายามพูดกับพรหมลิขิตว่า : ท่านมีอานุภาพทัดเทียมกับข้าพเจ้าไหม

พรหมลิขิตย้อนถามว่า : ท่านมีอานุภาพอะไร ที่จะมาเปรียบเทียบกับข้าพเจ้าได้

ความพยายามตอบว่า : ทุกสิ่งทุกอย่างไม่ว่าจะสำเร็จหรือล้มเหลว ขึ้นสูงหรือลงต่ำ ร่ำรวยหรือยากจน ล้วนอยู่ในอำนาจของข้าพเจ้าจะบันดาลทั้งนั้น

พรหมลิขิตกล่าวว่า : เป็งจื้อ มีสติปัญญาไม่เกินกว่าพระเจ้าเย้า และพระเจ้าซุ่น แต่เป็งจื้อก็มีอายุยืนกว่ากษัตริย์ทั้งสอง คือมีชีวิตตั้ง 800 ปี

เย็น หยวน (เย็น หุย) มีความสามารถไม่ด้อยไปกว่าสามัญชนทั่วไป แต่ก็ตายเมื่ออายุได้ 18 ปี

ขงจื้อ เป็นผู้มีคุณธรรมไม่ด้อยไปกว่าเจ้าผู้ครองนครใด แต่ก็ตกระกำลำบาก เพราะเจ้าผู้ครองนครในแคว้นเจนและแคว้นไซ

จักรพรรดิหยินให้แคว้นโจว ไม่ดีไปกว่าเสนาบดี 3 คน ที่พระองค์สั่งฆ่า แต่ได้ของราชบัลลังก์

ชีฉา มีคุณธรรมมากกว่าพี่ชายทั้ง 3 แต่ไม่ได้รับตำแหน่งใดๆ ในแคว้นหวู่

ส่วนคนชั่วร้ายอย่างเทียนเฮ้งที่ข้าพระเจ้าเจี่ยนแห่งแคว้นชี้ กลับเป็นผู้มีอำนาจสูงสุดแห่งแคว้น

สองพี่น้องโปยี้และ ชู ฉี ดูกษัตริย์แห่งราชวงศ์ใบขับไล่ภูเขาโซหยาง

ฉานจิ๋นขุนพลผู้ซื่อสัตย์ ถูกหมดทั้ง 3 ครั้ง พี่น้องตระกูลชี้ผู้เลวทรามกลับได้รับความเจริญยิ่งกว่า

ถ้าทั้งหมดนี้อยู่ในอำนาจของความพยายามของท่านแล้ว ไฉนให้คนหนึ่งมีอายุยืน อีกคนมีอายุสั้น แค่ไหนให้คนดีมีคุณธรรมตกต่ำ คนชั่วร้ายเจริญรุ่งเรือง จะได้ให้คนฉลาดถูกเหยียดหยาม คนโง่กับได้รับยกย่อง ทำให้คนดียากจน คนชั่วกับร่ำรวย

ความพยายามกล่าวว่า : ถ้าเป็นตามที่ท่านกล่าวมาข้าพเจ้าก็ไม่มีอำนาจควบคุมเหนือสิ่งเหล่านี้ ท่านใช่ไหมล่ะ ที่ชี้นำให้มันไปมันไปอย่างนั้น

พรหมลิขิตกล่าวว่า : เมื่อพูดว่ามันเป็นพรหมลิขิต ยังจะมีใครมาชี้แนะนำอีกเล่า ข้าพเจ้าเป็นเพียงแต่เอื้ออำนวยให้มันเป็นไปตามทางของมันเท่านั้น เมื่อมันจะไปตรงข้าพเจ้าเพียงแต่ดันมันไปตรง เมื่อมันจะไปคดก็สนับสนุนให้มันไปคด

อายุสั้นหรืออายุยืน ความสำเร็จหรือความล้มเหลว ยศศักดิ์สูงหรือต่ำ ความร่ำรวยหรือความยากจน มันเป็นไปด้วยตัวมันเอง อะไรคือสาเหตุให้มันเป็นไปอย่างนั้น

นิทานจบลงตรงนี้ น่าสนใจว่า ผู้นำแต่ละยุคสมัย ก็ล้วนใช้ความพยายามเพื่อเป็นเครื่องมือที่จะนำพา ให้ประเทศได้เป็นไปอย่าง ที่ตนต้องการ จนบ่อยครั้งก็เกินความเหลื่อมล้ำทางสังคมและเศรษฐกิจ เกิดขึ้น

หลักการของลัทธิเต๋า จะเน้นไปในทางสายกลาง ซึ่งมีความคล้ายคลึงกับศาสนาพุทธ หากท่านทั้งหลายเข้าใจอย่างลึกซึ้งแล้ว ข้าพเจ้าเชื่อว่า ท่านคงจะมองเห็นความเป็นจริงในโลกนี้

แล้วท่านผู้อ่านล่ะ คิดเห็นเป็นเช่นไรกับเรื่องนี้ ว่าแท้จริงแล้วใครกันเป็นผู้มีอนุภาพมากกว่ากัน